Dit onderzoek brengt het bedrijfsmatig aardgas- en elektriciteitsverbruik naar verbruiksklasse (belastingschijf) van de energiebelasting op sectorniveau in kaart. Waar mogelijk wordt ook inzicht gegeven in het verbruik dat vrijgesteld is van de energiebelasting. Dit onderzoek is tot stand gekomen in opdracht van het Ministerie van Financiën en het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Zij hebben in het kader van het vaststellen van beleid in de energiebelasting en de opslag duurzame energie- en klimaattransitie (ODE) behoefte aan recente gegevens over het energieverbruik, incl. vrijgesteld verbruik, naar verbruiksklasse van de energiebelasting op sectorniveau.
In Nederland gevestigde bedrijven en bedrijfsmatige aansluitingen met een aardgas- en/of elektriciteitsverbruik.
De gebruikte databronnen bevatten verschillende waargenomen eenheden: adressen, bedrijven, vestigingen, aansluitingen of clusters van aansluitingen. In het onderzoek worden deze verschillende eenheden bij elkaar opgeteld om inzicht te krijgen in het aantal ‘eenheden’ dat in een verbruiksklasse valt. Dit zijn de ‘door de schijf gehaalde eenheden’. De ‘eenheden’ zijn ingedeeld naar verbruiksklassen op basis van de geleverde energie voor eigen gebruik (de aangeleverde energie minus de doorgevoerde energie).
Jaarlijks worden de meest recente gegevens toegevoegd. Tegelijkertijd kunnen cijfers van voorgaande jaren worden bijgesteld.
Voor dit onderzoek zijn verschillende databronnen gebruikt. De gehanteerde definities, scope en gebruikte databronnen zijn voor zover mogelijk consistent met de energiebalans (De Nederlandse energiehuishouding van het CBS. De energiebalans vormt het integratiekader van statistieken over het aanbod en het verbruik van energie.
Daarnaast wordt gebruik gemaakt van een overzichtstabel van de belastingdienst over de energiebelasting op aardgas in de glastuinbouw, verdeeld naar belastingschijf.
Indeling belastingschijf en vrijgesteld verbruik De bedrijven, adressen, aansluitingen en clusters van aansluitingen (door de schijf gehaalde eenheden) zijn ingedeeld naar belastingschijf op basis van de energielevering voor eigen gebruik (exclusief doorvoer). Indien deze eenheden door meerdere belastingschijven gaan, dan worden de eenheden in iedere schijf meegeteld met het verbruik dat in de desbetreffende schijf hoort. Bij de totalen worden de eenheden één keer meegenomen.
Als een bedrijf een vrijgesteld aardgasverbruik heeft (inzet aardgas WKK of niet-energetisch gebruik), dan is dit opgenomen in de schijven (van hoog naar laag) waar het bedrijf in valt op basis van de gaslevering voor eigen gebruik. Bij zowel een aardgasinzet voor WKK en niet-energetisch verbruik worden eerst de aardgasinzet voor WKK van de gaslevering gehaald en daarna het niet-energetisch verbruik. Het resterende verbruik geeft een indicatie van het belast verbruik naar verbruiksklasse. Het exacte belast verbruik waarover de energiebelasting wordt geheven kan afwijken door additionele vrijstellingen.
Het uiteindelijk belaste verbruik is de totale energielevering minus het vrijgestelde verbruik. Van het vrijgestelde verbruik zijn de volgende componenten in kaart gebracht: niet-energetische gebruik en de inzet van aardgas bij elektriciteitsproductie WKK (beiden komen enkel voor bij aardgas). De geleverde elektriciteit voor eigen gebruik is ongeveer gelijk aan het belast verbruik (met uitzondering van vrijstellingen die niet in dit onderzoek zijn meegenomen). Ook de elektriciteitsproductie is opgenomen als een bedrijf ook eigen opwek heeft. Deze eigen productie wordt deels zelf gebruikt en deels afgeleverd. Beiden worden in het onderzoek getoond. Het verbruik uit eigen productie is ingedeeld naar de verbruiksschijf waar het bedrijf is geëindigd op basis van de geleverde elektriciteit. Dit eigen verbruik wordt niet belast als het uit hernieuwbare bronnen of WKK komt en kan daarom als vrijgesteld verbruik worden gezien. De totale elektriciteitsproductie en het deel dat wordt afgeleverd zijn niet ingedeeld naar verbruiksschijf, omdat het niet onder verbruik valt.
Het gebruik van energie-enquêtes als waarnemingsbron voor het energieverbruik van bedrijven kan leiden tot een onderschatting van de EB/ODE-opbrengst t.o.v. het gebruik van klantenbestanden als waarnemingsbron voor het energieverbruik van bedrijven. Dit komt doordat het energieverbruik op bedrijfseenheid naar verwachting hoger ligt dan wanneer er op aansluitings-/adresniveau gekeken wordt. Eén bedrijf kan immers meerdere aansluitingen en adressen hebben. Hoe hoger het energieverbruik, hoe lager het belastingtarief dat geheven wordt. Als een bedrijf in een hogere belastingschijf terecht komt, dan wordt er op het deel dat in de hogere schijven valt minder belasting betaald. Uit een vergelijkingsanalyse met de resultaten op basis van de klantenbestanden voor deze sectoren (op hoofdgroep), blijkt dat de percentuele verdeling over de schijven echter niet heel verschillend is. Ondanks de minder geschikte afbakening dan de klantenbestanden voor wat betreft het waarnemingsniveau, biedt de inzet van de informatie uit de energie-enquêtes de volgende voordelen:
Energie-enquêtes bedrijven: binnen de industrie is sprake van een integrale waarneming onder grote bedrijven, een steekproef onder middelgrote en een bijschatting van de kleine bedrijven. Bij ophoging wordt gebruikgemaakt van het aantal werkzame personen als hulpvariabele.